Een eerbetoon aan een onvervalste levensgenieter
Opeens komt de geschiedenis heel dichtbij en lijkt zich te gaan herhalen... Opnieuw maakt een onvoorspelbaar virus wereldwijd vele slachtoffers en weten we niet goed wat ons nog te wachten staat. Opnieuw zijn er discussies over wel of niet vaccinatie. Steeds meer mensen denken tegenwoordig dat inentingen onnodig of zelfs gevaarlijk zijn. En opnieuw wordt zodoende de kans groot dat deze mensen een slopende ziekte oplopen en/of anderen daarmee besmetten.
Deze zorg is een belangrijke reden geweest voor Gerda van der Velden, de vrouw van René Vercoutre, om een boek over het leven van haar man te schrijven: ‘Ademloos vrij – van poliopatiënt tot levensgenieter’. René overleefde namelijk ternauwernood de polio-epidemie in de jaren vijftig.
De belangrijkste aanleiding voor dit boek is echter juist heel positief: René liet als geen ander zien dat zelfs met grote fysieke beperkingen het mogelijk blijft om volop van het leven te genieten.
De artsen hadden verwacht dat René nog slechts een paar jaar zou leven, maar hij schopte het uiteindelijk tot Nederlands oudste beademingspatiënt en overleed in 2017 op 75-jarige leeftijd. Tot drie keer toe had René een serieuze relatie en in zijn eerste huwelijk kreeg hij zelfs kinderen. Zijn verhaal is in de situatie waarin we nu verkeren – terwijl wereldwijd vele mensen blijvende beschadigingen aan lijf en longen oplopen door corona – een bemoedigende boodschap om niet te snel op te geven en te blijven denken in mogelijkheden in plaats van beperkingen.
Op weg naar nieuwe vrijheid
Polio raakte in Nederland in de vorige eeuw vooral jonge kinderen. Mensen konden (gedeeltelijk) verlamd raken, maar ook ademhalingsproblemen krijgen. Een aantal patiënten genas, anderen stierven. René was vijftien jaar toen de ‘kinderverlamming’ hem trof. Hij raakte door het poliovirus het vermogen kwijt om zelfstandig te ademen en behield slechts in drie vingers nog een beetje kracht. Zes jaar lang bracht hij in het ziekenhuis door, omdat de artsen het onverantwoord vonden als hun poliopatiënten niet voortdurend door medici omringd zouden worden, zodat bij levensbedreigende situaties meteen kon worden ingegrepen.
René had echter een sterke wil en levendige geest. Hij kon zich een goede voorstelling maken van hoe een eigen leven in een aangepaste woning gerealiseerd kon worden – evenals een aantal mensen in zijn omgeving. Daarbij kwam zijn technische opleiding René goed van pas. Samen met zijn vriendin Akkie en de hulp van zijn familie en vrienden weerstond hij alle tegenstand en trof de maatregelen die nodig waren om weer als een vrij mens te kunnen leven. Vanaf dat moment ging er werkelijk een wereld voor hem open.
Gerda Vercoutre-Van der Velden schetst in “Ademloos vrij – van poliopatiënt tot levensgenieter” een prachtig beeld van het zoeken dat omgaan met een epidemie kenmerkt. Niemand weet nog goed wat de gevolgen zullen zijn, welke mogelijkheden er overblijven en hoe je dat dan op een goede manier kunt invullen. De zorg voor chronisch zieke mensen stond nog in de kinderschoenen. Kinderen kregen niet te horen wat hen mankeert en artsen meenden het beter te weten dan hun patiënten.
Het levensverhaal van René laat geen superheld zien. René is een mens van vlees en bloed. Ook hem kost het tijd om zijn situatie te leren accepteren, ook hij heeft anderen nodig om hem moed in te praten, ook hij moet wennen aan een normaal leven na zes jaren in het ziekenhuis…. En soms neemt hij zelfs onverantwoorde risico’s. Groter dan iedere angst is zijn verlangen om te leven en daarmee weet hij uiteindelijk vele obstakels met succes te overwinnen.